عیدی تلخ برای کاربران اینترنت
به گزارش وبلاگ عکس 94، این بدترین انتها بندی برای سال پر از اختلال اینترنتی است. درحالی که گلایه ها از کیفیت اینترنت به امری دائمی بدل شده و به دلیل وجود انحصار در بعضی بخش ها حداقل در کوتاه مدت امکان بهبود شرایط وجود ندارد، به تازگی اتفاق جدیدی کلکسیون اختلالات اینترنت کشور را کامل نموده است. مدتی است که کاربران اعلام می نمایند شب ها خصوصا ساعت 9 به بعد، کیفیت اینترنت به صورت جدی افت می نماید و با کندی و قطعی مکرر اینترنت روبرو می شوند.
در این راستا و درحالی که پیش تر اطلاعیه ای در این باره اعلام نشده بود، روز آدینه، مدیر کل دفتر حفاظت از حقوق مصرف نمایندگان اعلام نمود که علت افت کیفیت اینترنت در مدت اخیر، قطعی جهت ارتباطات اینترنت بین الملل زیرساخت به وسیله قطر بوده است. وی تاکید نمود: در پی این اتفاق، چند هفته ای است که 850 گیگابیت از ظرفیت اینترنت زیرساخت از دست رفته است.
براساس گزارش شرکت زیرساخت به سازمان رگولاتوری، احتمالا این قطعی تا 15 فروردین ادامه خواهد داشت. در این گزارش اعلام شده است، قطعی در دریای مدیترانه و حد فاصل مصر و ایتالیا اتفاق افتاده و اپراتور بالادست شرکت قطری اعلام نموده تا 4 فروردین به دلیل مانور نیرو های ناتو امکان ورود به حریم دریایی نقطه قطع را ندارد. با این حال این دفتر پیش بینی می نماید که رسیدگی به شرایط تا 15 فروردین طول بکشد و تا آن موقع این مشکل رفع نگردد. این درحالی است که در آستانه نوروز قرار داریم و احتمالا در ایام تعطیلات مصرف اینترنت کاربران افزایش پیدا خواهد نمود. بسیاری از مردم که به دلیل محدودیت های کرونایی در منزل خواهند ماند، برای سرگرمی و دید و بازدید های آنلاین سراغ اینترنت می فرایند و همین امر شرایط را بدتر نیز خواهد نمود.
اختلال جدید این بار از سمت زیرساخت
پیمان قره داغی، مدیرکل دفتر حفاظت از حقوق مصرف نماینده رگولاتوری در مصاحبه با همشهری اعلام نموده است که این قطعی معادل 20 درصد کل ارتباطات بین الملل کشور را شامل می گردد. مساله ای که پیش تر بار ها به آن تاکید شده، آن است که چرا باید انحصار زیرساخت های اینترنتی در دست یک سازمان دولتی باشد و شرکت های اینترنتی نتوانند به صورت جداگانه برای فراهم کردن اتصال مستقیم اینترنتی اقدام نمایند. در نظر نگرفتن جهتی جایگزین برای تعدیل بار ترافیک شبکه در مواقع اختلالات مقطعی، ایرادی است که سال ها پیش مکررا ایجاد مشکل می کرد و هیچ گاه چاره ای برای آن اندیشیده نشد. اما با توجه به بهبود ارتباطات زیرساخت مدتی بود که به فراموشی سپرده شده بود. وزیر ارتباطات اخیرا در یک سخنرانی گفته بود انحصار زیرساخت تا سرانجام دولت شکسته خواهد شد.
با این حال موضوع توسعه پهنای بند فقط به شرکت ارتباطات زیرساخت مربوط نمی گردد و این شرکت برای توسعه پهنای باند به موافقت نهاد های دیگری مانند شورای عالی فضای مجازی احتیاج دارد. مساله شبکه ملی اطلاعات مدتی است که به یکی از اولویت های شورای عالی فضای مجازی تبدیل شده، در نتیجه صدور مجوز برای توسعه پهنای باند اینترنت بین الملل چندان با سیاست های مدنظر این شورا هم خوانی ندارد. قره داغی اظهار نموده است که شرکت زیرساخت، علت فراهم نبودن پهنای باند رزرو برای شرایط قطعی را طولانی شدن فرآیند اخذ مجوز از مرکز ملی فضای مجازی برای افزایش ظرفیت بین الملل دانسته و همین امر باعث ایجاد این شرایط شده است.
با این حال شرکت زیرساخت گفته است، مرکز ملی فضای مجازی به تازگی مجوز 400 گیگابیت ظرفیت ذخیره صادر نموده است که به زودی (حداکثر تا دوشنبه) به طور کامل وارد مدار خواهد شد. اعمال نظر هایی مانند موافقت نمایندگان مجلس با افزایش 10 درصدی حق الامتیاز و حق السهم دولت از اپراتور های ارائه دهنده خدمات مخابراتی و اختصاص آن به حمایت از فراوری محتوا و فعالیت های نظارتی و فرهنگی در فضای مجازی نشان می دهد که نباید انتظار فراهم شدن تسهیلاتی برای بهبود کیفیت اینترنت بین الملل را داشته باشیم.
امید به اتخاذ تصمیماتی که باعث بهبود شرایط کیفیت اینترنت بین الملل گردد به قدری کمرنگ است که حتی در یک ماه اخیر، نمایندگان با تهدید تلقی کردن اینترنت ماهواره ای، بخشی از افزایش 10 درصدی حق السهم اپراتور ها را به شرکت مخابرات ایران اختصاص دادند تا بتواند با آن مقابله و رقابت کند. بااین حال هفته گذشته، محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات در مراسم رونمایی از اولین اینترنت خانگی 5 G، یکی از راه های برون رفت از مشکل ایجاد شده ناشی از انحصار مخابرات و فشار بر شبکه اینترنت همراه را رفتن به سمت نسل پنجم اینترنت خواند.
وزیر ارتباطات با تاکید بر اینکه استفاده از فناوری 5 G برای اینترنت خانگی می تواند کیفیت اینترنت را حتی تا 30 برابر بهبود دهد، گفت: با هدف تعدیل فشاری که در مدت اخیر بر شبکه اینترنتی کشور وارد آمده و موجب نارضایتی مردم شده، رفتن به سمت تکنولوژی 5 G-FWA را در برنامه قرار داده ایم. وی اضافه نمود: بالا رفتن کیفیت تا این حد، ارتقای قابل توجهی است که می تواند تاثیر خوبی در شبکه تلفن همراه یا خانگی داشته باشد؛ بنابراین استراتژی ما بر این بود که برای حل این مسائل به شرکت های FWA مجوز بدهیم که به سمت نسل پنجم حرکت نمایند و پهنای باند بیشتری به اینترنت بدهند.
فرار از پیشرفت
با وجود آنکه در کشور های پیشرفته تمرکز بر ورود تکنولوژی های جدید برای ارائه اینترنتی با کیفیت بهتر و قیمت مقرون به صرفه تر است، نمایندگان مجلس نه تنها گامی در این راستا برنمی دارند بلکه با ایجاد شرایطی که هزینه نهایی آن با گران شدن تعرفه اینترنت به مصرف نماینده نهایی تحمیل می گردد، در کوشش برای محدود کردن هرچه بیشتر اینترنت بین الملل هستند. طبق مصوبه مجلس قرار است شرکت مخابرات ایران با هزینه مردم، شرایطی فراهم کند تا با یک تکنولوژی نسل قبل به جنگ با جدیدترین تکنولوژی جهان در زمینه ارائه اینترنت، یعنی اینترنت ماهواره ای برود.
حمید ضیایی پرور، پژوهشگر رسانه، در مصاحبه با ایرنا گفته است، این فناوری بالاخره خواهد آمد و تمام جهان را فرا خواهد گرفت. کسانی که برای مقابله با این فناوری مصوبه می دهند احتمالا شناخت درستی از پروژه اینترنت ماهواره استارلینک ندارند. وی ضمن مخالفت با مصوبه مجلس مبنی بر مقابله با فناوری اینترنت ماهواره ای گفته است: مجلس از شرکت مخابرات خواسته این کار را انجام دهد. مخابرات چه کاری می تواند در زمینه اینترنت ماهواره ای انجام دهد؟ مثلا می خواهد پارازیت بیندازد؟ اگر این کار را هم بخواهند انجام دهند به سازمان فضایی ایران ارتباط دارد. البته اگر این بودجه را به پلیس فتا یا قوه قضائیه می دادند ممکن بود بتوانند این ماهواره ها را ردیابی نمایند که تازه در این حالت هم اتفاق خاصی نمی افتد.
وی ضمن انتقاد از افزایش 10 درصدی حق السهم پرداختی شرکت های اینترنتی تاکید نموده است: این افزایش حق السهم که از مردم و مشترکین تامین می گردد با شعار های مجلس مبنی بر مبارزه با گرانی مخالف است. در مصوبه مجلس آمده اپراتور ها حق اضافه کردن قیمت اینترنت را ندارند. وقتی حق السهم 10 درصد اضافه گردد، شرکت اگر قیمت اینترنت را بالا نبرد ورشکسته می گردد. شرکت یا باید سرعت اینترنت را پایین بیاورد یا قیمت را افزایش دهد که در هر دو صورت مردم ضرر خواهند کرد.
ضیایی پرور در تشریح عظمت پروژه اینترنتی ماهواره استارلینک می گوید: ایلان ماسک (کارآفرین در زمینه فناوری اطلاعات و صاحب شرکت اسپیس ایکس) به عنوان اولین دارنده ماهواره منظومه ای مدار پایین، میخواهد بیش از 12 هزار ماهواره به مدار زمین پرتاب کند که این تعداد در فاز اول خاک آمریکا و کانادا را پوشش می دهند و در فاز بعدی پوششی جهانی ایجاد خواهند کرد.
وی می افزاید: الان ماهواره مدار پایین استار لینک در هر لحظه قادر است خاک آمریکا و کانادا را تحت پوشش اینترنت قرار دهد. این ماهواره ها به زودی کشور های دیگر را هم تحت پوشش قرار می دهند.
مدیرکل اسبق مرکز مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها با بیان اینکه ایلان ماسک تا الان 900 ماهواره به فضا پرتاب نموده شرح داد: برای آنکه به اهمیت این خبر پی ببریم باید بدانیم کل شبکه جی پی اس که در جهان موقعیت یابی می نماید، مشتمل بر 60 ماهواره است. در آینده جی پی اس جمع می گردد و روی ماهواره های استار لینک می رود. این اتفاق ابعاد عجیب و غریبی دارد و مقابله با آن با طرح های خنده دار ممکن نیست.
این پژوهشگر رسانه ای با یادآوری اینکه ماهواره های مدار پایین به صورت مستقیم اینترنت را به کاربر نهایی می دهند تاکید نمود: کاربر اگر گیرنده کوچکی به قیمت 1500 دلار داشته باشد می تواند به اینترنت وصل گردد. کسانی که این اینترنت را دریافت نموده اند از سرعتش خیلی راضی هستند. یک ایرانی در توییتر نوشته بسته اینترنت ماهواره ای را خریداری و دریافت نموده است. البته این اینترنت در ایران جواب نمی دهد.
این استاد ارتباطات معتقد است: اینترنت ماهواره ای حاکمیت اینترنت در ایران و برنامه ریزی ها را تحت الشعاع خود قرار می دهد و این حاکمیت را از حوزه دولت ها به حوزه شرکت ها منتقل می نماید. فیلترینگ، قیمت اینترنت، اپراتور ها و فروش تحت تاثیر اینترنت ماهواره ای قرار می گیرد.
آمار های رگولاتوری از کاربران اینترنت
آخرین گزارش رگولاتوری از شرایط اینترنت کشور از نفوذ 104 درصدی اینترنت حکایت دارد به نحوی که نزدیک به 93 درصد مردم کاربر اینترنت موبایل هستند؛ اما نفوذ اینترنت ثابت خانگی همچنان 11 درصد است.
گزارش سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی مربوط به توسعه ارتباطات پهن باند ثابت و سیار در کشور تا سرانجام آذر سال 99 است.
برآورد های رگولاتوری نشان می دهد که ضریب نفوذ اینترنت پهن باند ثابت در کشور 57/ 11 درصد است و این آمار نسبت به 3 ماهه قبل از این، تغییر محسوسی نداشته است. هم اکنون 9 میلیون و 718 هزار و 439 نفر در کشور از فناوری های اینترنت ثابت استفاده می نمایند و نسبت به 3 ماهه دوم سال 98 تنها حدود 300 هزار نفر به این آمار اضافه شده است.
کم اقبالی اینترنت ثابت به نارضایتی کاربران از کیفیت و قیمت این فناوری مربوط می گردد و با وجودی که پیش بینی می شد در یک سال اخیر به دلیل شیوع ویروس کرونا و رواج آموزش مجازی، کاربران بسیاری به سمت استفاده از اینترنت ثابت سوق پیدا نمایند، اما به دلیل عدم توسعه این بخش، کاربران استفاده از اینترنت موبایل را ترجیح داده اند. هم اکنون ضریب نفوذ اینترنت موبایل در کشور 49/ 92 درصد است و بیش از یک میلیون نفر در کمتر از 3 ماهه گذشته به تعداد مشترکان اینترنت موبایل اضافه نموده شده است.
منبع: فرارو