تالاب دیّر نخیلو در مسیر جهانی شدن
به گزارش وبلاگ عکس 94، امروز پرستوها و کاکلی ها، لاکپشت ها و دلفین های در معرض خطر انقراض چشم امید به حفاظت از تالاب دیّر نخیلو دارند تا خانه ای امن برای زیست داشته باشند؛ حالا اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر خبر از کوشش هایی می دهد که برای پیوستن این تالاب به کنوانسیون رامسر شروع شده است.
به گزارش وبلاگ عکس 94، جزیره ام الگرم و نخیلو تابستان ها میزبان هلهله پرستوها، کاکلی ها و سلیم های تابستان گذرانی است که این جزایر را برای زادآوری برگزیده اند، شمال شهرستان دیر اسفند تا خرداد ماه را میزبان لاکپشت های پوزه عقابی است که در این منطقه مجال آسایشی برای تخم گذاری و رهیدن از خطر انقراض می یابند و محدوده دریایی این تالاب خانه دلفین های گوژپشتی است که نسل شان در خطر قرار گرفته است.
علاوه بر این جزر و مد مداوم خلیج فارس در منطقه بردخون دیر، محمل رشد حدود 30 هکتار جنگل حرای شگفت انگیز شده که آخرین پراکنش جنگل های جزر و مدی طبیعی در استان بوشهر به شمار می روند و نقش پررنگی در پایداری زیست بوم این منطقه دارند.
سه جزیر ه نخیلو، ام الگرم و مهتادون به همراه 30 هکتار جنگل های حرای طبیعی و محدودی دریایی آن را به نام تالاب دیر نخیلو می شناسیم؛ تالابی که 21 هزار و 304 هکتار مساحت دارد و تنوع بالای زیستی گیاهی و جانوری و میزبانی از گونه های آبزی و کنارآبزی در معرض خطر انقراض، جایگاه ویژه ای به آن بخشیده و حفاظت ریزبینانه از آن را ضروری ساخته است.
دیر نخیلو؛ ایستاده در برابر چالش ها
این زیست بوم حساس که امروز مامن زادآوری گونه های در معرض خطر انقراض مانند لاکپشت های پوزه عقابی و دلفین های گوژ پشت و آوری چند صد پرنده تابستان گذران شده است، با چند چالش بزرگ روبرو است که رئیس اداره محیط زیست طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر در گفت وگویی با ایرنا برشمرد.
به گفته مهدی جمادی یکی از چالش هایی که حفاظت از این تالاب نیز مانند بیشتر منطقه ها تحت حفاظت کشور دارد، کمبود نیرو و تجهیزات محیط بانی است که برای گشت های منظم باید تقویت گردد.
آنطور که او می گوید: ورود عمومی به جزایر تالاب دیر نخیلو به علت موقعیت حساسی که در زادآوری و جوجه آوری پرندگان و لاکپشت های در معرض خطر انقراض دارد، ممنوع است اما گاهی صیادان بومی شب ها در این جزیره ها اقامت می نمایند.
او در ادامه به خطراتی اشاره می نماید که صید و صیادی می تواند در این منطقه برای تنوع زیستی تالاب بویژه در محدوده دریایی داشته باشد؛ جمادی می گوید: با توجه به اینکه در بعضی زمان های شرایط نامساعد جوی و طوفانی شدن دریا صیادان را ناگزیر به اسکان در این جزایر می نماید، آموزش آنها موثرترین راه حل است و برگزاری این دوره های اموزشی شروع شده و ادامه دارد.
رئیس اداره محیط زیست طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر خشکسالی را مهم ترین چالش طبیعی این محدوده تالابی عنوان می نماید و البته معتقد است که در زمان حاضر این مساله تهدیدی جدی برای دیر نخیلو به حساب نمی آید چرا که این منطقه از نظر مواد غذایی چنان غنی است که می تواند احتیاج گونه های آبزی و پرندگان خود را تامین کند و به همین سبب است که این گونه ها اینجا را برای جوجه آوری خود بر می گزینند.
جمادی از خطر دیگری سخن می گوید که بیخ گوش دیر نخیلو است و آن را تهدید می نماید؛ خطری که البته به یاری نکته سنجی، ریزی بینی و دقت می توان سد راه معایب آن شد؛ به گفته او توسعه منطقه صنعتی پارس شمالی در این منطقه، بخش دریایی و خشکی تالاب دیر نخیلو را احاطه می نماید، بنابراین برای اجرای طرح های صنعتی در آن باید با ریزبینی ویژه ای برنامه رزی و عمل گردد.
گامی دنیای برای حفاظت موثرتر از تالاب غنی شمال دیِّر
دیر نخیلو با عنوان پارک ملی از سال 86 در لیست منطقه ها تحت حفاظت محیط زیست بوشهر به ثبت رسیده و اقدامات شایسته ای برای نگهداری از آن اجرا شده اما اهمیت اکولوژیکی این منطقه در کنار چالش های طبیعی و انسانی تهدیدنماینده، این تالاب را احتیاجمند حفاظتی موثرتر نموده است.
اکنون روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر به نقل از مدیر کل این مجموعه از کوشش هایی خبر داده که برای ثبت بین المللی تالاب دیر نخیلو شروع شده است.
فرهاد قلی نژاد می گوید: تالاب دیر نخیلو یکی از تالاب های ارزشمند و زیستگاه جنگل های حرا و انواع پرندگان مانند پرستوهای دریایی کاکلی کوچک کاکلی بزرگ و پشت تیره، سلیم خرچنگ خوار، اگرت ساحلی و سلیم کوچک، محل زادآوری لاکپشت های دریایی در خطر انقراض و دلفین گوژ پشت است و نقش ویژه ای در زندگی ساکنان و جامعه محلی دارد.
به بیان مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر، به علت اهمیت این تالاب و در راستای حفاظت موثر، پیگیری لازم برای ثبت دیر نخیلو در کنوانسیون بین المللی تالاب ها (معاهده رامسر) شروع شده تا نخستین محدوده تالابی بوشهر باشد که ثبت دنیای می گردد.
تنوع بالای زیستی، اهمیت تالاب در زیست بوم منطقه، منظره ها و میزبانی از گونه های در معرض خطر انقراض بخشی از شرط های پذیرش تالاب های سراسر دنیا در پیمان رامسر است.
رئیس اداره محیط زیست طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست بوشهر می گوید: دیر نخیلو محل زیست 2 گونه آبزی در معرض خطر انقراض و محل زیست و کلونی جوجه آوری صدها هزار پرنده تابستان گذران است، جنگل های حرای طبیعی و تنوع گیاهی بالایی دارد و منطقه جزر و مدی آن منطقه نوزادگاهی مناسبی است.
به گفته جمادی اکنون فرم اطلاعات تالاب دیر نخیلو از سوی اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر تکمیل شده که پس از نهایی شدن به دبیرخانه کنوانسیون رامسر ارسال می گردد تا پس از آنالیز در کمیته مربوط مراتب ثبت آن ابلاغ و به عنوان تالاب بین المللی معرفی گردد.
پیوستن به رامسر راهی برای حفاظت موثرتر از دیر نخیلو
پیمان بین المللی رامسر قدیمی ترین معاهده بین المللی حفاظت از طبیعت دنیا است که 13 بهمن 1349در رامسر امضا شده؛ آنطور که در اهداف این معاهده بین المللی به صراحت بیان شده کشورهای عضو برای استفاده خردمندانه از تالاب های خود تشویق می شوند.
اکنون 171 کشور عضو این پیمان بین المللی هستند و ایران سال 52 به آن پیوست و در زمان حاضر 25 محدوده تالابی کشور در ابن پیمان ثبت دنیای شده است.
به گفته رییس اداره حقوقی اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر این کنوانسیون از ابتدا تا به امروز بر حفاظت از پرندگان مهاجر کنار آبزی تاکید و توجه ویژه ای داشته است چرا که این پرندگان در سراسر دنیا کوچ می نمایند و تالاب دیر نخیلو در میزبانی از پرندگان مهاجر تابستان گذران جایگاه ویژه ای دارد.
سیروس کرمی شرح می دهد: پیمان بین المللی رامسر 12 ماده قانونی دارد که تکالیف و اختیاراتی را برای کشورهایی که به آن می پیوندند تعریف نموده است؛ بر این اساس کشورهای عضو باید نقاط تالاب خود و محدوده آن را معین نمایند و برای استفاده درست از آن برنامه ریزی نمایند؛ شکار در این منطقه ها ممنوع است و استفاده از آب در این محدوده ها مدیریت شده و بر تامین حق آبه تالاب ها تاکید می گردد تا از این زیستگاه ها حفاظت گردد.
به گفته او از مهمترین نکات ثبت دنیای تالاب ها در قالب این کنوانسیون، جذب تسهیلات و یاری های بین المللی مورد احتیاج برای حفاظت از این زیستگاه ها و گونه های گیاهی و جانوری آن است.
رییس اداره حقوقی اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر ادامه می دهد: با ثبت دنیای یک تالاب، وظایف برای نگهداری از آن در سطح ملی نیز مهمتر شده و در نتیجه امکانات بیشتری برای حفاظت از آن فراهم می گردد.
امروز دیر نخیلوی غنی بوشهر در مسیر ثبت دنیای قرار گرفته است تا بیش از 21 هکتار از محدوده های تالابی این استان با ایستادگی در برابر چالش های طبیعی و انسانی، فرصتی بهتر برای تداوم زیستی پویا و شکوفا پیدا کند؛ تالابی که به گفته رئیس اداره محیط زیست طبیعی این استان توسعه محدوده آن در مسیر حرکت دلفین های گوژپشت نیز پیگیری می گردد.
منبع: همشهری آنلاین